Mediacje pracownicze
Relacje, jakie nawiązujemy w miejscu pracy mają wpływ nie tylko na nasze życie zawodowe, ale również na prywatne. W przypadku pojawienia się konfliktów w pracy ważną rolę odgrywają mediacje pracownicze.
W miejscu pracy spędzamy wiele godzin w ciągu dnia. Relacje, jakie nawiązujemy w miejscu pracy, mają wpływ nie tylko na nasze życie zawodowe, ale również na prywatne. W pracy nawiązujemy bowiem relacje koleżeńskie, które mają nie tylko charakter zawodowy, ale prowadzą do nawiązywania prawdziwych przyjaźni. Dlatego też tak ważna jest w miejscu pracy przyjazna atmosfera, która czasami może zostać zaburzona konfliktami i sporami, nie tylko związanymi z pracą. W przypadku pojawienia się konfliktów w pracy istotna jest więc szczera rozmowa i rozwiązanie sporu bez zaangażowania sądów, które rozstrzygną spór, a nie go rozwiążą.
Ważną rolę tym zakresie odgrywają mediacje pracownicze, które dają stronom możliwość szczerej rozmowy, wyjaśnienie kwestii spornych i zakończenie sporu, uwzględniając interesy oraz potrzeby obu stron.
STRONY W MEDIACJI PRACOWNICZEJ
W przypadku mediacji pracowniczych mediacje mogą być prowadzone na przykład pomiędzy pracownikiem i pracownikiem, pracownikiem i przełożonym lub pracownikiem i pracodawcą.
RODZAJE MEDIACJI PRACOWNICZEJ
W sporach z zakresu prawa pracy możliwe jest prowadzenie mediacji:
- pozasądowej – przed mediatorem na podstawie umowy o mediację jest to tzw. mediacja pracownicza umowna lub
- sądową – przed mediatorem na podstawie zlecenia sądu jest to tzw. mediacja pracownicza sądowa lub
- na wniosek jednej ze stron skierowany do mediatora, po wyrażeniu zgody na mediację przez drugą stronę tzw. mediacja na wniosek.
PRZEDMIOT MEDIACJI PRACOWNICZYCH
Mediacja pracownicza może być więc prowadzona zarówno w sporach indywidualnych, jak i w sporach zbiorowych. Przedmiotem mediacji pracowniczych w indywidualnych sprawach pracowniczych mogą być między innymi sprawy związane z:
- ustaleniem istnienia albo nieistnienia stosunku pracy,
- wypowiedzeniem umowy o pracę lub warunków pracy i płacy,
- rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia,
- wydaniem świadectwa pracy,
- wypłatą wynagrodzenia za pracę czy też za nadgodziny,
- urlopem wypoczynkowym, macierzyńskim oraz wychowawczym,
- szczególną ochroną pracy kobiet, w tym ochrony kobiet w ciąży,
- umową o zakazie konkurencji,
- świadczeniami z tytułu czasowej niezdolności do pracy,
- nakładaniem na pracownika kar porządkowych,
- wypadkami przy pracy lub chorobami zawodowymi,
- dyskryminacją w zatrudnieniu, a także mobbingiem,
- a także związane z innych sprawami, w których możliwe jest zawarcie ugody.
ZALETY MEDIACJI PRACOWNICZYCH
Mediacja pracownicza ma wiele zalet, a mianowicie:
- zapobiega eskalacji konfliktu w miejscu pracy i ogranicza powrót do niego,
- poprawia relację stron – strony w atmosferze wzajemnego szacunku i zaufania w obecności mediatora mają możliwość szczerej rozmowy i zaspokojenia swoich potrzeb oraz interesów,
- zapewnia stronom pełną poufność,
- umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku,
- stwarza stronom szansę na szybkie, tanie i ostateczne rozwiązanie ich sporu w formie ugody.
UGODA W MEDIACJI PRACOWNICZEJ
Podczas mediacji pracowniczej strony mogą zawrzeć ugodę przed mediatorem. Ugoda taka, jeśli zostanie zatwierdzona przez sąd, ma moc ugody sądowej. Sąd zatwierdza ugodę, jeżeli jest ona zgodna z prawem i zasadami współżycia społecznego. Sąd nie zatwierdzi jednak ugody, gdy zmierza ona do obejścia prawa, a także, gdy jest niezrozumiała i zawiera sprzeczności.
W mediacjach pracowniczych dodatkowo wymaga się, aby ugoda nie naruszała istotnego interesu pracownika. Ugoda zawarta w mediacji pracowniczej jest wyrazem woli stron i daje im gwarancję jej rzetelnego wykonania bez udziału sądu lub komornika. Jeżeli jednak jedna ze stron nie wykona postanowień ugody, druga stron ma możliwość wszczęcia postępowania przed komornikiem. Bardzo ważną rzeczą w mediacji pracowniczej jest to, że zawarcie ugody kończy spór między stronami bez przeprowadzania kosztownego i pełnego emocji postępowania dowodowego.
