Legalny pobyt obywateli Ukrainy na terytorium Polski
Legalny pobyt obywateli Ukrainy przed 24 lutego 2022 r.
Przed 24 lutego 2022 r., a więc przed napaścią Rosji na Ukrainę, obywatele Ukrainy, aby móc legalnie przebywać na terenie Polski, nie musieli posiadać wizy. Jednym z warunków tzw. ruchu bezwizowego było posiadanie przez obywatela Ukrainy paszportu biometrycznego. Legalny pobyt w ramach ruchu bezwizowego mógł trwać nie dłużej niż 90 dni w ciągu 180-dniowego okresu. Obywatele Ukrainy musieli jednak w ramach tego ruchu przedstawić swój cel pobytu oraz jego warunki. Istotna była także wystarczająca ilość środków finansowych. Jeśli jednak obywatel Ukrainy zamierzał pozostać w Polsce na dłużej, to w czasie swojego legalnego pobytu winien był wystąpić o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy lub o udzielenie wizy.
Legalny pobyt obywateli Ukrainy po 24 lutego 2022 r.
Sytuacja prawna obywateli Ukrainy w zakresie legalnego pobytu na terenie Polski zmieniła się od 24.02.2022 r. w związku z napaścią Rosji na Ukrainę. Od tego dnia ruch bezwizowy został przedłużony o 18 miesięcy. Zezwolenia na pobyt czasowy oraz wizy krajowe zostały przedłużone do dnia 31 grudnia 2022 r.
Należy jednak pamiętać, że wiza krajowa, która uległa przedłużeniu obowiązuje jedynie na terenie Polski. Nie upoważnia ona do przekraczania granicy Polski i swobodnego poruszania się po innych krajach strefy Schengen.
Nie dotyczy to jednak kierowców będących obywatelami Ukrainy wykonujących międzynarodowy transport drogowy w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym lub niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy w rozumieniu art. 4 pkt 6 tej ustawy.
Podobnie okres ważności takich dokumentów jak:
- karta pobytu,
- polskich dokumentów tożsamości obywatela Ukrainy,
- dokument „zgoda na pobyt tolerowany”
ulega przedłużeniu o okres 18 miesięcy, licząc od końca legalnego pobytu. Okoliczność ta nie uprawnia jednak ani do wydania ani do wymiany tych dokumentów. Należy również pamiętać, że przedłużenie ważności karty pobytu obowiązuje tylko na terenie Polski i nie upoważnia do przekraczania jej granicy.
O 18 miesięcy przedłużono legalny okres pobytu obywatela Ukrainy na podstawie wizy Schengen. Dotyczy to także wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen niż Polska.
Ponadto w związku z uchwaleniem tzw. specustawy w sprawie Ukrainy, pobyt obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi na terenie ich kraju, i deklarują chęć pozostania na terenie Polski, uznaje się za legalny przez 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego 2022 r. tj. do 24 sierpnia 2023 r.
Zezwolenie na pobyt czasowy po 24 lutym 2022 r.
Należy pamiętać, że obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 r. w związku z konfliktem zbrojnym na terenie ich kraju, nie mogą składać wniosków o zezwolenie na pobyt czasowy przez 9 miesięcy od dnia przyjazdu.
Taki wniosek może zostać złożony dopiero po upływie 9 miesięcy od dnia wjazdu do Polski. Nie może to jednak nastąpić później niż do 24 sierpnia 2023 r. W przypadku złożenia takiego wniosku przed okresem tych 9 miesięcy od dnia przyjazdu, wniosek taki pozostawia się bez rozpoznania.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa ( Dz. U. z 2022 r. poz. 584 z zm. )
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach ( Dz. U. z 2021 r. poz. 2354 z zm.)