Rekompensata za koszty odzyskiwania należności

Rekompensata za koszty odzyskiwania należności przysługuje przedsiębiorcy, który zawarł umowę z np. innym przedsiębiorcą, a ten mimo jej wykonania, za nią nie zapłacił.

W przypadku gdy przedsiębiorca nie zapłacił faktury swojemu kontrahentowi, może być on obciążony rekompensatą za koszty odzyskiwania należności. Stanowi ona równowartość 40, 70 albo 100 euro.

Możliwość taką daje art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Ustawa tę wprowadzono do polskiego systemu prawnego zgodnie z dyrektywą 2011/7/UE.

Celem dyrektywy i wprowadzonej ustawy było zwalczanie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Zgodnie z wprowadzonymi przepisami wierzyciel będący przedsiębiorcą ma prawo żądać od dłużnika zryczałtowanego zwrotu kosztów odzyskiwania należności. Wierzycielowi przysługuje więc rekompensata niezależnie od tego czy poniósł on koszty dochodzenia należności czy też nie.

Takie rozwiązanie miało na celu skłonienie dłużnika do zapłaty w terminach określonych w umowie albo ustawie.

Mimo tego, że ustawa obowiązuje już prawie 10 lat nie każdy przedsiębiorca ma świadomość takiego rozwiązania i tym samym z niego nie korzysta.

Kwota rekompensaty

Rekompensata za koszty odzyskiwania należności stanowi równowartość kwoty:

• 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych;
• 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5000 złotych, ale niższa niż 50 000 złotych;
• 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych.

Przykład:

Kontrahent nie zapłacił wynagrodzenia za wykonane zlecenie w kwocie 5.400 zł. Wierzyciel może żądać rekompensaty w wysokości równowartości 70 euro.

Żądając zapłaty przedsiębiorca musi podać wysokość rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w polskich złotych. Równowartość kwoty rekompensaty jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

Przykład:

Termin płatności faktury to dzień 26 września 2022 r. A zatem ostatnim dniem roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie było wymagalne jest 31 sierpnia 2022 r.. Na ten dzień należy ustalić średni kurs euro ogłoszony przez Narodowy Bank Polski

Rekompensata – kiedy można jej dochodzić?

Wierzyciel nabywa uprawnienie do żądania rekompensaty za koszty odzyskiwania należności z chwilą nabycia uprawnienia do odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Warunkiem żądania odsetek ustawowych za opóźnienie jest spełnienie łącznie dwóch warunków:

• wierzyciel spełnił swoje świadczenie oraz
• wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Roszczenie o rekompensatę za koszty odzyskiwania należności powstaje po upływie terminów zapłaty ustalonych w umowie. Jeżeli termin nie został określony w umowie, po upływie 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury.

Prawo wierzyciela do żądania rekompensaty za koszty odzyskiwania należności jest niezależne od tego czy strony zawarły je w umowie. Powstaje ono z mocy samego prawa. Wierzycielowi przysługuje przedmiotowe żądanie nawet bez wezwania dłużnika do zapłaty.

Należy pamiętać, że rekompensata za koszty odzyskiwania należności jest sankcją, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. W takiej sytuacji wierzycielowi przysługuje nie tylko roszczenie o zapłatę odsetek, ale również równowartość kwoty 40, 70 albo 100 euro jako rekompensata za koszty odzyskiwania należności.

Podstawa prawna:

– art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych,

– uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r. sygn. akt III CZP 94/15.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapraszam do kontaktu.